Tokyo

Wat is het huidige beeld van de gigantische wereldstad Tokyo? En hoe verschilt de Japanse cultuur met de Nederlandse cultuur? Stef ging langs alle hoogtepunten van de stad en neemt je mee naar Tokyo.

Opwarmen voor de reis naar Japan bij tentoonstelling 'Cool Japan'

In eigen land ging ik(Stèfan) op ontdekkingstocht door Japan. Hoe dan? In het Tropenmuseum in Amsterdam werd de tentoonstelling ‘Cool Japan’ geshowd aan het publiek. Alle stereotypen kwamen voorbij en dat trok veel aandacht bij het publiek.

Cool Japan

Ik (Faye) ging naar het tropenmuseum in Amsterdam waar ‘Cool Japan’ een eigen plekje had. Manga, strips en videogames zijn een grote hit in Japan, en hier zie ik waarom. Ik raak aan de praat met twee mannen, met een droom volgend jaar Japan te ontdekken.

Jongeren en eenzaamheid: Hoe lang houden ze het nog vol?

Tijdens corona wordt er van studenten verwacht dat ze thuis moeten werken. Naast de toenemende werkdruk vinden studenten het lastig om een gezonde balans te vinden tussen privé en werk. Wat vindt een jeugdpsycholoog hiervan? En hoe ervaart een studente de huidige situatie? 

De zoektocht naar levenslust

Door: Faye Woesthuis

“Ik sliep veel overdag en merkte dat ik heel angstig werd. Functioneren ging moeilijk op school. Ik ontliep het zo veel mogelijk.” Depressie en burn outs komen steeds meer voor onder jongeren in Nederland. De Japanse bevolking staat bekend om de hoge prestatiedruk en de vele zelfmoorden die er plaatsvinden. Zal Nederland Japan achterna gaan? Joanne Blok heeft zelf een burn out gehad en vertelt haar verhaal. Daarnaast legt Coach en mediator Gerda Cramer uit hoe zij deze klachten verhelpt.
 

Depressie onder jongeren

Drie op de tien ondervraagde jongeren (29%) in de leeftijdscategorie van 16 t/m 34 jaar voelden zich in de afgelopen twee jaar langere tijd depressief of zijn dat nu nog steeds. Ze ervaren dagelijks, ernstige neerslachtigheid en verlies van levenslust. Dat blijkt uit een onderzoek onder het Eenvandaag Jongerenpanel, waar 3400 jongeren aan meededen. Joanne Blok heeft zelf een burn out gehad en kampt nog steeds met angst wanneer er stress of onrust is. Ze is gevoelig voor stress en ook is ze erg perfectionistisch. Daarnaast was de stress van haar opleiding wat de emmer deed overlopen. 
 

Frisse start

“Ik was bang docenten tegen te komen omdat ik zo’n achterstand had opgelopen qua studiepunten. Acht maanden heb ik therapie gehad. Daarna ben ik nog een jaar naar een leefstijlcoach geweest omdat ik het gevoel had dat ik me nog niet zeker genoeg voelde en bang was om terug te vallen in een burn out”, vertelt Joanne. Gelukkig is Joanne niet teruggevallen en heeft ze minder snel last van angst en stress. De therapie heeft haar op weg geholpen en de leefstijlcoach gaf haar de zekerheid om opnieuw te beginnen. Een frisse start voor Joanne na een tijd vol ellende en onzekerheid. Maar hoe gaat dat nou eigenlijk bij zo’n coach? 

Oplossing

Gerda Cramer is coach en mediator en werkt ook vaak met jongeren zoals Joanne. “In de coaching sessies die ik met de cliënt aanga, probeer ik met de cliënt te onderzoeken waarbij stress ervaren wordt en hoe de cliënt hiermee omgaat. Wanneer we weten wat de stress veroorzaakt gaan we kijken hoe we zaken anders kunnen benaderen, reframen en opnieuw bekijken hoe zaken op te pakken of te laten liggen. Samen werken aan nieuwe inzichten, patronen en plezier maken tijdens de interventies die ik doe werkt blijkbaar en het is geweldig om na enkele weken verandering te zien. Cliënten die weer mogelijkheden zien in plaats van alleen maar problemen”, aldus Gerda Cramer. Ze vertelt dat ze samen werkt aan het plezier terugkrijgen in het leven, en dat ook zij zelf hier plezier uit haalt. “Mijn streven is om binnen 3 maanden iemand weer terug in het arbeidsproces te krijgen met meer levenslust en plezier.” 
 
 


Shinto, Boeddhist, Christen of alles tegelijk? Japan; het land van de samensmelting

Door: Stèfan Leusink

 
Japan is het land van gemengde culturen, gemengde religies en prachtige tempels, de zogenaamde Torii’s. Het is het land van het Shintoïsme, een eigen religie, vermengd met het Boeddhisme. Maar het is ook het land van drukke bellende mensen, potjes pindakaas voor één persoon en weinig aanstaande huwelijken. Het ‘westers’ individualisme drukt meer en meer een stempel op de Japanse cultuur en maatschappij. Hoe gaat een land met een rijke Aziatische geschiedenis met het individualisme om? Gaat ‘het oude’ Japan ten onder aan de hoge werkdruk? Wat vinden ze van het harde werken en waar vinden ze troost als het niet gaat zoals het hoort? Wat is de verhouding tussen religie en het individualisme? 
 

 “Is er nog plaats voor religie in een land als Japan?”

 

Heeft religie nog een functie?

“Waar het slecht gaat is God, en waar het goed gaat hebben mensen God niet meer nodig.” Een stelling die meer en meer werkelijkheid wordt in deze wereld. Niet zo gek ook dat religie een grotere rol speelt in Azië en Afrika dan in Europa. Deze secularisatiethese ( een complete scheiding maken tussen kerk en staat ) is de laatste jaren flink gegroeid. Theoloog en protestants-christelijke predikant Sander Ris denkt dat het komt door de moderne individualistische manier van denken. “De vooronderstelling is dat mensen God aannemen wanneer Hij een oplossing biedt voor hun problemen. Religie is dan echt een bron van troost, een bron van hoop. Mensen denken dan: ‘nu ben ik arm, maar straks in het hiernamaals wordt het beter.’ In Japan zullen ze dus nu hard werken, in de hoop dat het later, in ofwel een hiernamaals, ofwel een ander leven, beter wordt.”


"Eerst werken, dan geloven"


Het verschil tussen het westerse geloof en het oosterse geloof zoals Boeddhisme en Shintoïsme, zit hem in het doel. Wij in het westen geloven in een lijn van A naar B. We komen van een beginpunt en gaan naar een eindpunt. De oosterse religies geloven in een cirkel. Je wil uiteindelijk verlost worden van je karma, want die karma betekent dat je in een cirkel zit. Daar wil je uit om uiteindelijk de eeuwige verlossing te bereiken. Het gekke is dat het Boeddhisme en het Shintoïsme dus hele rustgevende bronnen van religie zijn en streven naar innerlijke rust, maar dat Japan tegelijkertijd een maatschappij is waarin meer dan 14 uur werken op een dag normaal is,” merkt Ris tot zijn verbazing op.
 
Volgens Japankenner Herman Spronk geldt in Japan de uitspraak: ‘eerst werken, dan andere dingen’. Dus ook: ‘eerst werken, dan geloven’. Japanse jongeren hebben het vaak te druk met werk en de moderne maatschappij om met het eeuwenoude Shintogeloof bezig te zijn. Ze geloven wel, maar doen niet meer aan alle rituelen zoals vroeger in de begintijd het geval was. Toch weten de Japanse jongeren vaak wel veel over de rituelen. “Als opa of oma doodgaat, houden de Japanners vaak een begrafenis volgens de rituelen van het Shintoïsme. Het verbaast mij dan altijd positief hoeveel Japanse jongeren nog weten welke handelingen er gedaan moeten worden,” zegt Spronk. 
 

Mengelmoesje

Theoloog Sander Ris krijgt meer en meer interesse voor andere religies. Dat komt volgens hem omdat religies steeds meer versmelten met elkaar. Dat verschijnsel noemen ze ‘syncretisme’(vermenging). Volgens Sander Ris gaan we op de wereld steeds meer verschijnselen hiervan krijgen. Sterker nog, hij denkt dat de centrale instituties, zoals kerken en tempels verdwijnen en het geloof meer individualistische trekjes gaat krijgen. “Mensen gaan meer en meer hun religie zelf vormgeven. Christenen zullen bijvoorbeeld vaker wierrook gaan gebruiken en Boeddhabeeldjes gaan kopen.”

“Christenen zullen bijvoorbeeld vaker wierook gaan gebruiken en Boeddhabeeldjes gaan kopen.”


Japan is een schoolvoorbeeld voor het syncretisme. Eeuwen geleden trokken inheemse bevolkingsgroepen naar Japan en namen hun eigen religie mee, om het ‘Shinto’ vervolgens tot staatsgodsdienst te maken. In de zesde eeuw na Christus werd het Boeddhisme geïntroduceerd op de eilanden. In plaats van het verstoten van deze nieuwe Godsdienst, namen de Shinto-religieuzen het Boeddhisme op in hun cultuur en vermengden ze de twee religies met elkaar. Daarom noemen veel Japanners zich tot op de dag van vandaag zowel Boeddhistisch als Shintoïstisch.
 

Toekomst

Over de toekomst van de religie in Japan is Sander Ris positief. “De oosterse Godsdiensten zoals het Boeddhisme, Hindoeïsme en Shintoïsme zullen het uiteindelijk het langste volhouden. Deze Godsdiensten kan je het makkelijkst individualistisch belijden. Ze hechten veel waarde aan ‘het tot jezelf komen’ ‘de innerlijke rust vinden’ en ‘het krijgen van goede karma’. In tegenstelling tot het Christendom, Jodendom en de Islam leggen deze religies niet de focus op ‘het met zijn allen samenkomen in een kerk of moskee’ of ‘het vrijdagmiddaggebed’. 
 
Hoewel de Shintoreligie lang stand kan houden, is Herman Spronk van mening dat de religie wel minder wordt. Toch zal het volgens hem nooit helemaal verdwijnen. “Als je aan een doorsnee Japanner vraagt of hij de rituelen van het Shintoïsme in stand houdt, zal hij een twijfelachtige ‘nee’ antwoorden, maar als je hem vraagt of hij gelovig is zal hij ‘ja’ zeggen. De Japanners geloven weliswaar steeds minder, maar zullen ‘Shinto’ nooit helemaal laten vallen, omdat er altijd een angstgevoel heerst om gestraft te worden door de geesten.”


Niks lijkt verplicht in Japan

Door: Eline Rotmensen

Het oogt druk in Tokio. Naast de opvallende, felgekleurde reclameborden die zorgen voor een onrustig beeld, bevinden mensen zich in grote groepen in de bekendste straten van Tokio. Anderhalf meter afstand? Dat kennen ze daar niet. Mondkapjes werden daar al gedragen, dus ook dit oogt niet anders dan normaal. Het lijkt wel alsof COVID-19 in Tokio helemaal niet bestaat. 

Japan was samen met China één van de eerste landen waarin begin dit jaar het coronavirus werd vastgesteld. Het aantal besmettingen in Japan bleef de afgelopen paar maanden laag, op een paar brandhaarden na. Nu nemen de besmettingen langzamerhand weer toe. In Nederland hebben inwoners de mogelijkheid om zich te laten testen in een van de honderd teststraten. “Het gekke is, dat wat jullie in Nederland hebben, dat bestaat helemaal niet in Japan”, begint Jun Tsukada, professor Political Communication aan Ibaraki University. “Het is vrij moeilijk om je hier te laten testen, ook al ervaar je de kenmerkende klachten van corona. Hierdoor laten mensen het vaak voor wat het is.” Ook hanteert de Japanse regering geen strenge regels. “Uiteraard zijn alle grote evenementen als festivals en concerten afgeschaft en ook moet je overal je handen desinfecteren, maar strenger dan dat wordt het niet”, vertelt hij. 

Het studentenleven

Fanny Blaise, een Franse studente die al meerdere jaren in Tokio studeert, moet net als in Nederland  thuis aan de slag. “Het scheelt dat ik al mijn lessen al heb afgerond, dus ik hoef geen online colleges meer te volgen”, begint Fanny. “Ik hoef alleen nog maar mijn scriptie thuis af te maken en het contact met mijn begeleider verloopt via de mail. Maar stel ik moet naar de bibliotheek toe, dan kan ik daar gewoon naartoe.” Wel valt het Fanny op dat er bijna geen toeristen meer in Tokio te vinden zijn. “Sommigen, zoals ik, hebben een visa en mogen hier dus blijven”, vertelt Fanny. “Maar grotendeels van de toeristen zijn terug naar huis gegaan.” Een groot verlies voor bijvoorbeeld kleine bedrijven in de bekende wijk Harajuku, die draaiden op het geld van toeristen. “Een aantal winkels en restaurant zijn hier dan ook failliet gegaan”, vertelt Fanny. 

Restaurants en winkels gaan alleen dicht als ze failliet gaan, anders blijven ze gewoon open. Dit geldt ook voor parken en nachtclubs. “Tijdens Halloween werd er bijvoorbeeld een groot feest gehouden in Shibuya”, vertelt Fanny enthousiast. “Het was er super druk, maar het was ook super gezellig.” Wel droeg iedereen er een mondkapje en ook werd de temperatuur van iedereen bij aankomst opgemeten. “Wanneer je een club binnenloopt, dan moet je je mondkapje op hebben. Zodra je binnen bent en jij je handen hebt gedesinfecteerd, dan mag deze af. Binnenin clubs of bars worden er geen regels gehanteerd”, vertelt ze.

Schijnwerkelijkheid

Corona lijkt dus allemaal wel mee te vallen in Japan, maar toch vindt Fanny het niet altijd leuk. “Wat ik het meest lastig vind, is dat ik niet terug kan gaan naar Frankrijk tijdens de vakanties”, vertelt ze. “Als ik dit wel doe, dan weet ik niet of ik Japan weer binnen kan komen. Het was sowieso al een lastig proces om Japan te verlaten en vanwege corona waagt niemand überhaupt een poging. Zo heb ik mijn familie bijvoorbeeld al twee jaar niet gezien”. Haar zus was van plan om langs te komen en samen zouden ze naar allerlei grote festivals gaan, maar ook dit kon helaas niet doorgaan. 

Jun had het liever ook anders gezien, maar toch vindt hij het inspirerend dat een maatschappij van het ene op het andere moment zo drastisch kan veranderen. “Misschien is dit wel een soort wake up-call”, begint hij. “Ik hoop bijvoorbeeld dat de regering op dezelfde, doordringende manier de gevaren van klimaatverandering kan toelichten. Want dat gaat uiteindelijk ook over leven en dood, net als corona.” Hoe het volk nu samen is gekomen vanwege corona,  zo wil Jun dat graag ook zien in de toekomst. “Misschien wordt het klimaatprobleem dan eindelijk eens een keer serieus genomen.”

Karate

Waar kan je je nou meer een Japanner voelen dan bij een karate-evenement? Ik (Stef) bezocht een Special Training in Enschede, en vroeg de deelnemers naar de verbinding met Japan.

Aziatische supermarkt

Ik (Faye) ging langs bij een Aziatische supermarkt Thien Hung in Zwolle. Thai Phan is hier mede-eigenaar en hoofd van de toko. Hij vertelt over zijn ervaring met de Aziatische  cultuur en hoe het is om als 'outsider' in Nederland een bedrijf te runnen.

Camera Japan festival

Tijdens het Camera Japan festival in Amsterdam vergeet je voor heel even dat je in Nederland bent. Hier kan je genieten van Japanse films, workshops en diverse tentoonstellingen.